HPV

Nederland, mag het een tandje ambitieuzer als het gaat om HPV?

September 23, 2021

Nog even geduld, hopelijk zal een nieuw regeerakkoord spoedig het levenslicht zien. Hierin worden als het goed is straks zaken opgenomen over de overheidsfinanciën, medisch-ethische kwesties en over hoe we in de toekomst beter voorbereid kunnen zijn op een volgende pandemie. Hierbij wil ik graag een lans breken om ook de Nederlandse gezondheidsambities onder de loep te nemen, bijvoorbeeld als het gaat om de aanpak van kanker als geheel, maar ook als het gaat om HPV.

In Nederland sterven er elk jaar, nog steeds, 150 mannen, en 450 vrouwen¹ aan de gevolgen van HPV (dus niet alleen vrouwen). Dat betreft niet alleen baarmoederhalskanker, maar ook allerlei andere soorten kanker zoals anus- en vaginakanker. De overledenen zijn vaders, moeders, dochters, zonen, ooms, tantes en allerlei geliefden die we onnodig verliezen. Elke dode is er wat mij betreft een teveel. Elk jaar zijn er daarnaast 5500 vrouwen¹ in ons land die een behandeling moeten ondergaan voor een voorstadium van baarmoederhalskanker. Ook krijgen zo’n 44.700 Nederlanders² per jaar te maken met genitale wratten als gevolg van HPV. Dit lijkt misschien een onschuldige aandoening, maar er komen behalve persoonlijk lijden ook kosten bij kijken die gemaakt worden als patiënten naar de (huis)arts gaan of zich moeten laten behandelen.

Een paar maanden geleden schreef ik in mijn blog³ hoe mijn oma overleed aan baarmoederhalskanker toen mijn moeder nog maar 15 was. En ik sprak de wens uit dat er niemand meer zou komen te overlijden aan kanker als gevolg van HPV. Maar helaas gebeurt dit, bijna 50 jaar later, nog steeds.

En we mogen best ambitieus zijn: we kunnen HPV namelijk elimineren. Dit is ook het doel in Europe’s Beating Cancer Plan⁴, waar Nederland zich ook aan heeft gecommitteerd. Nu nog omzetten in stevigere concrete ambities en acties.

Laten we een voorbeeld nemen aan Australië. Dit is het eerste land dat op weg is naar eliminatie van HPV. Volgens de Australische overheid is het mogelijk om HPV in 2028 te elimineren, waardoor HPV niet langer een probleem is voor de volksgezondheid⁵.

Hun geheim? Een hoge vaccinatiegraad voor zowel jongens als meisjes om HPV te voorkomen (die is in Nederland nog steeds erg laag met slechts 63% bij alleen meisjes⁶), een uitgebreid screeningsprogramma met een hoge screeningsgraad (in Nederland is die helaas veel lager omdat veel vrouwen gewoonweg geen uitstrijkje halen), goede behandelingen, een doelmatig beleid en de uitgesproken ambitie om HPV te elimineren. En wist je trouwens dat als HPV geëlimineerd is, er in theorie op termijn geen uitstrijkjes meer nodig zouden zijn? Nog een voordeel van het uitbannen van HPV. Door hiervan te leren kunnen wij ook concrete acties formuleren om HPV echt aan te pakken. Ik kan ze zo uittellen.

Wat Australië kan, kunnen wij ook. De komst van de Nationale Kankeragenda en de vorming van de nieuwe coalitie en een nieuwe regering is hét moment om eerdere keuzes op dit gebied grondig te heroverwegen en te kiezen voor een stevige aanpak als het gaat om HPV-gerelateerde kankers en -aandoeningen.

Dus Nederland, zullen wij, na Australië, het tweede land ter wereld worden waar we HPV uitbannen? Laten we ons inzetten om dit echt voor elkaar te boksen. Laten we als Nederland onszelf een deadline geven – en laten we de ambitie uitspreken: in 2035 is ook bij ons HPV uitgebannen. Zodat we samen meer doen om al het bovengenoemde lijden tegen te gaan.

Website RIVM – hpv humaan papillomavirus (geraadpleegd op 13 augustus 2021)
De ziektelast van genitale wratten – Polet et al. – Huisarts & Wetenschap – Juli 2021
Website MSD – op naar een wereld zonder kanker door hpv (geraadpleegd op 13 augustus 2021)
Europe’s Beating Cancer Plan – hpv (geraadpleegd op 13 augustus 2021)
Website Australische overheid – department of health (geraadpleegd op 13 augustus 2021)
Website RIVM – Vaccinatiegraad en jaarverslag Rijksvaccinatieprogramma Nederland 2020 (geraadpleegd op 13 augustus 2021)

Laatste aanpassingsdatum: 15 september 2021

Dus Nederland, zullen wij, na Australië, het tweede land ter wereld worden waar we HPV uitbannen?

Judith Zuijderhoudt

Director Policy, Communications en Population Health bij MSD Nederland

‘Black ops’ maken van het Albert Schweitzer het meest innovatieve ziekenhuis

Om er voor te zorgen dat het Albert Schweitzer Ziekenhuis (ASZ) in 2020 tot de meest innovatieve ziekenhuizen behoort, is voormalige Social Media adviseur van de afdeling Communicatie Ralph Bouman aangesteld om die innovatie binnen het ziekenhuis aan te gaan jagen. Binnen het ziekenhuis, maar buiten de kaders en de protocollen van de organisatie. Ralph werkt vanuit het startup-model zoals dat in het bedrijfsleven wel meer gebeurt. Deze aparte operaties van Ralph en zijn team worden ‘Black Ops’ genoemd.

Ralph legt direct verantwoording af aan de Raad van Bestuur. ‘Ik had Ralph kunnen toevoegen aan de innovatie-afdeling maar daar zou de innovatie niet tot stand komen. Dan was het niks geworden’, zegt Peter van der Meer, bestuurzvoorzitter van het ASZ.

Om Ralph Bouman heen werd een innovatieteam van drie enthousiaste mensen gezet. Het ASZ met locaties in Dordrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht barst van de goede ideeën. Aan hen de taak om volgend jaar in elk geval twee voorbeelden van innovaties te realiseren die de zorg fundamenteel veranderen en tegelijk de buzz van innovatie tot leven te wekken en gaande te houden. Van der Meer: ‘In het verleden is beeldbellen tegengehouden door de mores van de maatschap. Nu gebruiken we in plaats van WhatsApp, Siilo omdat dat veiliger is. Whatsapp is eigenlijk een datalek zodra patiëntgegevens worden verstuurd.’ Er zijn ook nog steeds dingen die niet lukken: een apparaat dat binnen een minuut boezemfibrilleren aantoont heeft weliswaar een prijs gewonnen, maar wordt nog zeer weinig gebruikt.

Het is belangrijk om het innovatieteam de macht te geven om iets te doorbreken in de instelling. Het is echt gruwelijk moeilijk.’ Daarom valt Ralph direct onder de bestuurder. Verder is van belang dat het ziekenhuis een meerjarenafspraak heeft kunnen maken met verzekeraar VGZ. Van der Meer: ‘We moeten tijd hebben om iets te doorbreken. Dan pas kun je alle projecten op elkaar afstemmen. Samen willen we de strategie uitleggen. Deze aanpak past binnen Zorg van Waarde.’

Lees het hele verhaal in ons eMagazine

eMagazine

‘Van weerstand naar een bak energie’

Sjoerd Niehof, klinisch Fysicus en lid stafbestuur van het Maasstad Ziekenhuis, wil terug naar de doelen van innovatie: ‘Heel veel organisaties innoveren om te innoveren. We hebben allemaal uitdagingen, maar om betere en efficiëntere zorg te leveren moet je innoveren.’

In het Maasstad Ziekenhuis lag de afdeling ICT dwars, dus Niehof wilde verantwoordelijk worden voor wat hij deed en kwam in het stafbestuur. Nu heeft hij een goede samenwerking met externe partners als Philips en ontwikkelt hij onder meer een slimme pleister die veel onderzoek overbodig maakt. ‘Ik moest me eraan verbinden en ben het gewoon gaan doen, ondanks de weerstand.’ Innoveren kost volgens Niehof niet perse meer geld, het geld wordt anders ingezet. Een deel van ieders tijd gaat nu naar vernieuwen. ‘Een radioloog die ineens iets nieuws mag doen krijgt een bak energie’.

Het ziekenhuis zorgt voor de voorwaarden: een loket waar je je plan kunt indienen op een half A4, ondersteuning, toezicht op veiligheid en regelgeving. Een enthousiasteling kan het team over de brug helpen. Er lopen inmiddels een paar initiatieven. ‘Deze manier van onderop duurt wel langer, maar het geeft mensen wel de kans om hun eigen ideeën uit te proberen.’

Lees het hele verhaal over of er een recept is voor innovatie in ons eMagazine

eMagazine

‘Van onzinnige zorg naar zinnige zorg en de geïnformeerde patiënt’

Ziekenhuis Sint Jansdal in Harderwijk wist dat er iets moest veranderen om te overleven. Ze wilden de eigen werkwijze eens goed tegen het licht houden. Het ziekenhuis heeft een tijd van veel discussie met de zorgverzekeraar achter de rug, een nieuw bestuur en een nieuw EPD (Epic). Mooie voorwaarden voor verandering en innovatie van de zorg. Het ziekenhuis wilde de zorg klaarmaken voor de digitale toekomst en uitzoeken of alle zorg zinnig was voor de patiënt.

Bart Kokee, Zorginkoper Medisch Specialistische Zorg van zorgverzekeraar VGZ: ‘Wij wilden een driejarige afspraak met het ziekenhuis maken om maximaal te kunnen inzetten op de transitie zonder direct financieel risico.’

‘Je wilt geen onzinnige zorg, maar wat is zinnige zorg? Daar zijn inmiddels wat voorbeelden van. Een beter geïnformeerde patiënt kiest minder vaak voor een operatie en is tevredener over de behandeling. Een arts zet de operatie nog wel eens door omdat hij het te risicovol vindt om niet te opereren. Niet opereren is overigens niet altijd een risico. Aandacht leidt ook bij de huisarts tot betere zorg: een keer een digitaal consult is beter dan drie keer bellen.

Je kunt de OK zo inrichten dat je mensen ’s avonds weer naar huis kunt sturen in plaats van een nacht laat blijven. Dat betekent bijvoorbeeld dat je galblaasoperaties ’s ochtends inplant. ‘Als zorgverzekeraar willen we niet op de stoel van de arts gaan zitten’, benadrukt Kokee. ‘Wij nemen puur het financiële risico van de transitie weg’. Het Sint Jansdal maakt nu andere afspraken met specialisten. Ze kijken hoe ze de kosten per behandeling voor het ziekenhuis kunnen reduceren in plaats van naar vergoeding per verrichting. ‘Dat levert een betere prikkel op dan betalen per verrichting. Zo’n verandering kost tijd en dat willen we stimuleren.’

Lees het hele artikel in ons eMagazine

eMagazine

careers

Self-development is paramount

August 3, 2021

“It’s now 27 years ago that I applied for a job at MSD, after gaining my intermediate diploma in food technology. I was able to start as a production operative. At that time I was one of the first with that diploma to get a job here. In fact, it didn’t fit exactly with what they were doing, but there was an overlap. I knew something about process technology, quality assurance, and measurement and control engineering, for instance. With all that, I got along fine.

Over time I could grow with the job: different positions, from operator to my present position as ‘operational coach’, a role in which I’m taking part in the production process, as well as guiding the team. I’ve also diversified, because although I’m now a coach in the Packaging Department, in fact I’ve been in all the production and packaging departments in Haarlem. I’ve also been able to improve myself a lot through courses and education programs.

Besides, self-development is actually really necessary. You never get the chance to ‘doze off’ in this place. There are always new developments, projects, changes, and new challenges, which we have to cope with as one unified team. Stress sounds rather negative; I enjoy the hurly-burly of this work.

That’s why I’ve been working here so long. My work is close to home, but there are many more reasons why I want to keep on working here for keeps. The open atmosphere, for example: we’re honest with each other. There’s a pleasant camaraderie: there is a hierarchy, but you don’t really notice it.

And yes, it’s hectic! I give a lot to the business, but MSD gives back a lot too. Give and take. That’s also the spirit in which I work as a line manager. If a member of the team has a problem, I do everything I can to help.

What also appeals to me so much about this work is that we’re doing something that really benefits society. Often this is very close up and real. For example, once we geared up the production of a new medicine because a young patient badly needed it. The first packs were ready in no time and the doctor got them just the next day. That feels good. The involvement of colleagues – with each other and with MSD – is super, and you notice it even more at moments like that!”

The involvement of colleagues – with each other and with MSD – is super, and you notice it even more at moments like that!”

Joris Kesseler

Operational Coach IPT Blister at MSD in Haarlem

Solutions

Solutions omvatten alle producten, functies en diensten zonder kenmerken van geneesmiddelen en vaccins die zijn ontwikkeld in samenwerking met de klant. Solutions voorzien in behoeftes van klanten, met als uiteindelijk doel om meetbare economische of sociale waarde toe te voegen aan de zorg voor mensen.

Waar staan we voor?

Een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid en het leven van mensen door oplossingen te ontwikkelen die waarde toevoegen. Wij geloven dat het mogelijk is om de zorg te verbeteren en deze tegelijkertijd betaalbaar te houden. Het is belangrijk om op het juiste moment, aan de juiste patiënt, het juiste geneesmiddel ter beschikking te stellen. Zo voorkomen we over- en onderbehandeling en gaan we verkeerd geneesmiddelengebruik tegen. Op die manier is goede gezondheidszorg geen kostenpost meer, maar een investering.

Wat wil MSD met Solutions toevoegen?

Wij zien het als onze plicht om een bijdrage te leveren aan goede, doelmatige en betaalbare zorg. Wij doen dat door samen te werken met partners (zoals ziekenhuizen, apotheken etc) en oplossingen te ontwikkelen die echt waarde toevoegen aan de

De handscan

De handscan is een scan die in ontwikkeld om de ontstekingsactiviteit in de handen van mensen met reuma te meten. De Handscan maakt gebruik van de mate van doorbloeding van de gewrichten om de ontstekingsactiviteit te beoordelen.

Meer over de handscan

Handscan

Op dit moment is de DAS-score leidend bij het toepassen van frequente monitoring van reumatoïde artritis (RA). Een meting s bij voorkeur kwantitatief en reproduceerbaar. Een objectieve beoordeling van de gewrichten die patiënt- en gebruiksvriendelijk en efficiënt is, kan de inzet van frequente monitoring verbeteren en/of vergroten. Uitgangspunt is dat is aangetoond dat intensieve monitoring van de ziekteactiviteit met behulp van de DAS-score, gevolgd door aanpassing van de medicatie, bij mensen met RA een positief effect heeft op de ziekteactiviteit, het optreden van (klinische) remissie en de functionele capaciteit 1.

Wat was het doel van de Handscan

Optimaliseren van de behandeling van mensen met RA aan de hand van een objectieve, niet-invasieve beoordeling van de gewrichten in de hand. Deze beoordeling is efficiënt in tijd en kosten ten opzichte van MRI en echografie, waardoor intensieve monitoring mogelijk wordt gemaakt. Door intensieve monitoring kunnen beschikbare geneesmiddelen beter worden ingezet en gebruikt 1.

Welke oplossing is er ontwikkeld

De HandScan van Hemics is sinds december 2014 geclassificeerd als een medical device en wordt nog niet ingezet in reguliere zorg. De HandScan maakt gebruik van de mate van doorbloeding van de gewrichten om de ontstekingsactiviteit te beoordelen. Met de HandScan wordt de mate van ontsteking in de handen en pols gevisualiseerd door middel van licht. Inzet van de HandScan betekent een objectieve beoordeling van de ziekteactiviteit. Daarnaast kan het zorgpad geoptimaliseerd worden: een meting is snel (ca. 3 minuten), veilig en pijnloos en de HandScan kan door een arts, verpleegkundige of assistent bediend worden. Daarmee is de HandScan efficiënter dan MRI en echografie. MSD heeft een aantal HandScans in bezit en geeft deze in bruikleen aan ziekenhuizen. Ziekenhuizen kunnen zodoende ervaring opdoen met de HandScan om de behandeling van mensen met RA te optimaliseren, de inbedding in het zorgpad (efficiëntie) te realiseren en patiënttevredenheid te meten.

Veilig werken aan een innovatief geneesmiddel

July 8, 2021

In 2008 werd bij MSD in Oss een geneesmiddel ontdekt dat één van de aspecten van de verdoving bij een operatie kan opheffen. Aanvankelijk werd dit geneesmiddel ook in Oss geproduceerd. De afgelopen jaren vond de productie elders plaats, maar onlangs is bekend geworden dat de productie van dit medicijn in 2019 terugkomt naar Oss. Simone Steenbruggen is als operator nauw betrokken bij het opzetten van het productieproces. “Trots dat ik met mijn collega’s mag bijdragen aan zo’n belangrijk middel.”

“Het geneesmiddel dat we hier binnenkort op een veilige manier in flacons kunnen afvullen, is niet zomaar een medicijn. Het speelt een belangrijke rol in de operatiekamer. Tot voor kort werd het in het buitenland geproduceerd, maar nu komt het dus in feite weer thuis.

Zo’n productieproces opstarten is niet niks, er komt heel veel bij kijken. Recepten en processen moeten ontwikkeld worden, er moeten allerlei testen gedraaid worden en processen moeten opgezet worden inclusief de bijbehorende controles. Vanaf de tekentafel tot en met de uitvoering. Het is niet de eerste keer dat ik bij zo’n proces betrokken ben. Ik werk hier al vanaf de dag dat deze fabriek in gebruik genomen is en ik ben bij verschillende introducties van nieuwe processen betrokken geweest. Telkens weer een ingewikkeld traject, want van alle processen moet je kunnen aantonen of ze op de juiste manier verlopen.

Omdat we werken met geneesmiddelen, zijn we continu gericht op veiligheid. Er mag en kan niks fout gaan. Een nieuw proces invoeren is dan ook best bijzonder en vraagt om goed teamwork. Want ook al zijn alle facetten nieuw, er mag nog steeds niets mis gaan. Dat maakt het extra uitdagend.

Dit medicijn is belangrijk, voor patiënten, artsen én voor MSD. Want het draagt bij aan het slagen van een operatie. Ik ben er trots op dat ik met mijn collega’s eraan mag bijdragen dat het op een veilige manier beschikbaar komt en blijft.”

Dit medicijn is belangrijk, voor patiënten, artsen én voor MSD. Want het draagt bij aan het slagen van een operatie. Ik ben er trots op dat ik met mijn collega’s eraan mag bijdragen dat het op een veilige manier beschikbaar komt en blijft.”

Simone Steenbruggen

Operator in de steriele productieomgeving van MSD Pharmaceutical Operations in Oss.

bedrijfsinformatie

“Klinisch onderzoek? Als klein land mogen we echt groter denken”

July 2, 2021

Gelukkig is er licht aan het einde van die lange, donkere coronatunnel. Maandenlang zei onze overheid: ‘Alleen samen krijgen we corona onder controle’ en dat was de spijker op z’n kop. Neem het klinisch onderzoek naar de coronavaccins die ons nu uit deze crisis leiden. Mede dankzij alle Nederlanders die vrijwillig meededen aan studies, en dankzij een daadkrachtige overheid die meehielp om studies sneller dan ooit op te starten, profiteren we nu al van goedgekeurde vaccins.

Ging het in Nederland altijd maar zo goed en snel met klinisch onderzoek naar nieuwe, innovatieve geneesmiddelen en vaccins. Dat moet ook kunnen, want in principe staan alle seinen op groen om Europees koploper op dit gebied te worden, als onderdeel van ons eigen ‘Boston aan de Noordzee’ [1] .

Wereldniveau

De in Nederland aanwezige wetenschappelijke kennis is van wereldniveau en speelt een belangrijke rol bij medische innovaties. Om COVID-19 te voorkomen, maar bijvoorbeeld ook om vormen van kanker, infectieziekten en auto-immuunaandoeningen te behandelen. Onze lokale infrastructuur is uitmuntend en datzelfde geldt voor onze internationaal geroemde ziekenhuizen en artsen. We hebben een uitgebreid ecosysteem van bedrijven die klinisch onderzoek initiëren en begeleiden. Veertien universiteiten, acht universitaire medische centra, ruim 200 publiek-private partnerships…

Toch loopt Nederland (3,2) achter op landen als Denemarken (10,6) en België (6,2), als het gaat om het aantal lopende klinische studies per 100.000 inwoners. [1] En ook al waren er 251.553 Nederlanders die in 2020 heel belangrijk waren als beoogd proefpersoon [2], toch is dat aantal lager dan in andere Europese landen met een vergelijkbaar inwoneraantal. Waar gaat het mis? Waarom benutten we als land onze mogelijkheden (nog) niet optimaal?

Tel uit je winst

Aan het belang van de zaak ligt het niet. Als vierjarig jongetje kreeg ik leukemie. Had ik toen niet kunnen deelnemen aan een klinische studie, dan was ik er nu niet meer geweest. Duidelijker kan ik het belang voor patiënten niet onder woorden brengen. Nu ben ik Clinical Research Director bij MSD en ervaar ik iedere dag hoe belangrijk klinisch onderzoek in eigen land is, niet alleen voor patiënten, maar ook voor Nederlandse artsen en onderzoekers, én voor onze economie.

Artsen maken kennis met de meest innovatieve behandelingen en vergroten zo hun medische expertise. Onderzoekers vergaren kennis en wetenschappelijk inzichten voor volgende innovaties. De economie krijgt een impuls door investeringen van geneesmiddelenbedrijven. Meer hoogwaardige werkgelegenheid, een aantrekkelijker vestigingsklimaat, meer gezondheid: tel uit je winst als Nederland koploper zou zijn in de Europese eredivisie van het klinisch onderzoek!

Zit dat erin? Jazeker! Veel winst valt bijvoorbeeld nog te behalen met betere informatievoorziening. Richting artsen én richting potentiële studiedeelnemers. Ook kunnen we het onszelf makkelijker maken om nieuwe studies sneller op te starten. Laten we om te beginnen leren van corona en met alle betrokken partijen in het klinisch onderzoeksveld diezelfde daadkracht tonen. Maar laten we ook leren van de landen om ons heen. Van de geslaagde publiekscampagne ‘2031 heeft jou nodig’ [1] van de Belgen. Of van het nationaal patiëntregister van de Denen.

Nieuwe Europese wet

Een kans voor open doel is de komst van de zogenoemde European Clinical Trial Regulation (EU CTR). Met het van kracht worden van de EU CTR verandert in 2022 de procedure voor het opstarten en indienen van nieuwe studies, met als doel het vereenvoudigen en versnellen van klinisch geneesmiddelenonderzoek binnen de Europese Unie. Nu moet het gebeuren. Nu moeten alle betrokkenen – overheid (VWS, CCMO), ziekenhuizen, farmabedrijven en anderen – de handen ineenslaan, zodat Nederland vanaf januari 2022 optimaal profiteert van deze nieuwe wet.

We zijn maar een klein landje, maar we mogen echt groter denken. Alle krachten bundelen, aangevoerd door een overheid die meer stelling mag nemen, in het belang van haar burgers en bedrijven. Want een optimaal lokaal klimaat voor klinisch onderzoek, ook dat krijgen we alleen samen onder controle.

[1] Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) – campagne ‘2031 heeft jou nodig’
[1] ClinicalTrials.gov – map of all studies (geraadpleegd op 21 juni 2021)
[2] Kerncijfers | Over de CCMO | Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek (geraadpleegd op 21 juni 2021)
[1] Rapport ‘Boston aan de Noordzee’ – gepubliceerd op 23 maart 2021 door Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (geraadpleegd op 21 juni 2021)

Want een optimaal lokaal klimaat voor klinisch onderzoek, ook dat krijgen we alleen samen onder controle.

Arjan Ooms (MSc)

Clinical Research Director, MSD Nederland

Disclaimer

MSD is verantwoordelijk voor en tevens eigenaar van de teksten op deze website. Wij stellen de inhoud met de grootste zorgvuldigheid samen en werken daarvoor nauw samen met artsen en apothekers. De inhoud van deze site is uitsluitend bedoeld ter informatie en kan op geen enkele wijze de adviezen van arts of apotheker vervangen.

De informatie op deze site dient niet te worden gebruikt om een diagnose te stellen met betrekking tot een gezondheidsprobleem. Te allen tijde dient een arts of specialist te worden geraadpleegd.

MSD is niet aansprakelijk voor eventuele schade door eventuele onjuistheden of onvolledigheden op deze site.