Diabetes Type 2

Diabetes type 2: risicofactoren, symptomen en behandeling

Diabetes type 2 is een ziekte waarbij je lichaam te weinig van het hormoon insuline aanmaakt of niet meer reageert op insuline. Een gezond leefpatroon helpt bij het voorkomen en de behandeling van diabetes type 2. Daarnaast is meestal aanvullende medicatie nodig, in het uiterste geval insuline.¹

Diabetes type 2 in het kort:

Bij diabetes type 2 is je bloedsuikerspiegel te hoog. ¹
Overgewicht is één van de grootste risicofactoren voor het ontstaan van diabetes type 2.³
Symptomen zijn onder meer vermoeidheid, last van de ogen, dorst en slecht genezende wondjes. ²
In Nederland hebben ongeveer 1,2 miljoen mensen diabetes type 2 en dat worden er steeds meer.¹⁴
Als je diabetes type 2 niet goed behandelt, kun je verschillende complicaties krijgen, zoals nierziekten, oogproblemen en hart- en vaatziekten.⁶
De behandeling bestaat uit een gezond leefpatroon met aanvullende medicatie.¹
Diabetes type 2 is ook wel bekend als suikerziekte type 2 of ouderdomssuiker; Van de huidige volwassen Nederlanders van 45 jaar en ouder krijgt naar verwachting 1 op de 3 in de toekomst diabetes type 2.¹⁴De grootste groep patiënten is ouder dan 65 jaar.⁴

Wat is diabetes type 2?

Diabetes type 2 is een ziekte waarbij je lichaam te weinig van het hormoon insuline aanmaakt of niet meer reageert op insuline. Insuline zorgt er normaal gesproken voor dat glucose (suiker) vanuit voeding via het bloed in je lichaamscellen belandt, waar het als brandstof fungeert. Wanneer dit niet of niet goed gebeurt, blijft glucose in je bloed zitten en wordt je bloedsuikerspiegel te hoog.^{1, 9}

Let op de symptomen

Diabetes type 2 kun je herkennen aan symptomen als vermoeidheid, weinig energie, last van de ogen, dorst en vaak moeten plassen. Ook kortademigheid en slecht genezende wondjes kunnen duiden op diabetes type 2. Omdat diabetes type 2 zich langzaam ontwikkelt, kun je klachten niet altijd duidelijk herkennen.²

Diagnose via bloedsuikertest

Wanneer je last hebt van symptomen van diabetes type 2 kun je het best zo snel mogelijk contact opnemen met je huisarts. Die bepaalt door middel van een bloedsuikertest of er sprake is van diabetes type 2. Wanneer je bloedsuikerwaarde op nuchtere basis hoger is dan 6,9 mmol/l (millimol per liter) heb je diabetes type 2 (tussen de 6,1 en 6,9 mmol/l is voorstadium van diabetes.).¹³

Overgewicht belangrijkste risicofactor

De belangrijkste risicofactor van diabetes type 2 is tegenwoordig overgewicht.³ Vrijwel alle mensen met diabetes type 2 hebben een BMI (Body Mass Index) boven de 27. Een BMI boven de 25 duidt op overgewicht, aldus het Voedingscentrum.⁸ Deze ziekte kun je dan ook grotendeels voorkomen met een gezonde levensstijl, maar dat lukt niet altijd. Soms kun je het namelijk krijgen door erfelijke aanleg.¹⁰ Ook ouderdom is een risicofactor, omdat cellen die insuline produceren op latere leeftijd slechter functioneren en moeilijker herstellen.¹¹

Na langere tijd complicaties

Bij het ontstaan van diabetes type 2 reageert je lichaam in eerste instantie door extra insuline aan te maken om het teveel aan suikers in je bloed weg te krijgen. Na verloop van tijd wordt je lichaam steeds ongevoeliger voor insuline of is het niet meer in staat om zelf insuline te produceren.¹ Wanneer dat gebeurt en er langere tijd glucose in het bloed blijft, treden er complicaties op, zoals schade aan bloedvaten in organen en een slechte bloedcirculatie.¹²

Gevolgen

Wanneer je diabetes type 2 niet goed behandelt, kunnen zich grote lichamelijke complicaties voordoen, zoals nierziekten, oogproblemen en hart- en vaatziekten.¹² Daarnaast word je gevoeliger voor infecties en vergroot diabetes type 2 de kans op dementie.¹⁶

Diabetes type 2 in Nederland

Momenteel hebben ongeveer 1,2 miljoen Nederlanders diabetes type 2.^{1, 14}De ziekte komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.⁴ Diabetes type 2 stond lange tijd bekend als ouderdomssuiker of ouderdomsdiabetes, omdat de ziekte zich vaak pas op latere leeftijd openbaart. Omdat ook steeds meer mensen tussen de 45 en 65 diabetes type 2 hebben, wordt de term ouderdomssuiker niet meer gebruikt.¹¹

Het aantal diabetes type 2-patiënten in Nederland neemt toe met meer dan 1.000 per week. Dus elke dag horen zo’n 150 mensen dat ze diabetes hebben. Volgens schattingen van het Diabetesfonds hebben in het jaar 2040 ongeveer 1,5 miljoen Nederlanders diabetes. Naar verwachting ontwikkelt 1 op de 3 Nederlanders boven de 45 diabetes type 2.¹⁴

Behandeling: gezond leven en soms medicatie

Diabetes type 2 kun je voorkomen door gezonder te leven. De focus hierbij ligt op voeding en beweging, zoals een gezond eetpatroon, stoppen met roken en meer sporten.¹⁷ Door bewegen en het verminderen van gewicht reageert je lichaam beter op insuline.⁵Soms lukt het zelfs om diabetes type 2 ‘om te keren’ door bijvoorbeeld flink af te vallen.⁷

Toch is de kans groot dat je behandeld moet worden: dus dat je ook medicatie nodig hebt. Er zijn medicijnen die ervoor zorgen dat de lever minder suiker aanmaakt of je lichaam beter laten reageren op insuline of via de darmen en nieren invloed hebben op de bloedsuiker.¹⁵ De hoeveelheid en het type medicatie is afhankelijk van je lichaam en de staat van je organen.

In het uiterste geval kun je worden behandeld met een insuline-injectie of -pomp. Omdat dit er niet voor zorgt dat je lichaam uit zichzelf weer insuline gaat aanmaken, is het toedienen van insuline via een pomp vaak het laatste redmiddel.¹⁸

Diabetes type 2 ‘omkeren’

Je kunt diabetes type 2 ‘omkeren’ (dus dat je geen medicijnen of insuline meer nodig hebt), maar daarvoor moet je wel je levensstijl drastisch aanpassen. Je moet onder meer dagelijks sporten en extreem gezond eten. Dat is een leven lang en zeker op latere leeftijd erg lastig vol te houden. De vraag is of je dat ‘genezen’ mag noemen: de kans is groot dat je bloedsuikerspiegel weer stijgt zodra je goede gewoonten loslaat of weer meer koolhydraten gaat eten.⁷

Diabetes Fonds, bloedsuikerspiegel, behandeling jonge mensen met diabetes https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/soorten-diabetes/diabetes-type-2
Diabetes Fonds, symptomen https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/heb-ik-diabetes/symptomen-van-diabetes
Volksgezondheid en zorg info, overgewicht https://www.volkgezondheidenzorg.info/onderwerp/diabetes-mellitus/cijfers-context/oorzaken-en-gevolgen#node-oorzaken-diabetes-type-2
Volksgezondheid en zorg info, prevalentie diabetes in huisartsenpraktijk naar leeftijd en geslacht https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/diabetes-mellitus/cijfers-contet/huisige-situatie#!node-prevalentie-diabetes-huisartsenpraktijk-naar-leeftijd-en-geslacht
Voedingscentrum, gezond gewicht https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/diabetes-type-2.aspx
Gevolgen diabetes type 2, Volksgezondheid en zorg info https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerpen/diabetes-mellitus/cijfers-context/oorzaken-en-gevolgen#!node-gevolgen-diabetes-type-2
Kun je genezen van diabetes type 2 https:///www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/dagelijks-leven/kun-je-genenzen-van-diabetes-type-2
Overgewicht, Voedingcentrum https://www.voedingscentrum.nl/nl/bmi-meter.aspx
Wat is diabetes, Diabetes Fonds, https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/diabetes-in-het-algemeen/wat-is-diabetes
DVN, overgewicht https://www.dvn.nl.wat-is-diabetes/oorzaken
Leven met diabetes, Ouderdom https://www.levenmetdiabetes.nl/wat-is-diabetes/type-2/gevolgen/
Complicaties, Diabetes Fonds, https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/complicaties-van-diabetes
Diabetes Fonds, bloedsuikerwaarden https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/heb-ik-diabetes/wat-zijn-normale-bloedsuikerwaarden
Diabetes Fonds, diabetes cijfer https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/diabetes-in-het-algemeen/diabetes-in-cijfer/1-2miljoen-nederlanders-hebben-diabetes
Diabetes Fonds, medicatie https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/dagelijk-leven/medicijnen-bij-diabetes
Diabetes Fonds, hersenen https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/complicaties-van-diabetes/hersenen
DVN, overgewicht, https://www.dvn.nl/wat-is-diabetes/voorkomen
PharmaSelecta,therapie met een insulinepomp is een laatste redmiddel http://www.pharmaselecta.nl/site/index.php/hoofdartikelen-archief/2000/632-223