Al maandenlang verstoort het coronavirus elk deel van onze levens. De wereld is erdoor overrompeld. Talloze mensen stierven al aan de gevolgen van COVID-19 en iedere dag zien we hoe slachtoffers nationale statistieken worden.
Het blijkt maar weer eens, en nu indringender dan ooit, dat gezondheid geen gegeven is. De wereld smacht naar vaccins en geneesmiddelen die ‘corona’ een halt toe kunnen roepen. Hele zorgstelsels van landen dreig(d)en te bezwijken en overal piept en kraakt de economie als gevolg van de nieuwe ziekteverwekker.
Na het voorjaar en gedurende de zomer luwde de coronastorm in ons land even. Terwijl de zorghelden in de frontlinie op adem kwamen, bogen andere hoofdrolspelers in de zorg zich over de vraag welke lessen er al geleerd zijn. Wat kan en moet beter? En hoe kan Nederland zich voorbereiden op een eventuele volgende zorgcrisis?
Samenwerking tussen bedrijven, onderzoeksinstituten, overheden en andere (zorg)partners is belangrijker dan ooit. Wat mij betreft is dat dé les van de coronacrisis, als het gaat om geneesmiddelen en vaccins. We moeten nog effectiever samenwerken, niet alleen bij de internationale bestrijding van het coronavirus, maar ook met het oog op toekomstbestendige zorg in Nederland.
Waarom? In de eerste plaats omdat er meerdere vaccins nodig zijn om de COVID-19 pandemie te kunnen bestrijden. Ga maar na: we willen miljarden mensen beschermen, in alle uithoeken van de wereld. Al die vaccins ontwikkelen, produceren én distribueren vergt een staaltje samenwerking zoals we die in mijn ogen nog nooit eerder hebben gezien.
Wereldwijd lopen er inmiddels meer dan 170 vaccin-initiatieven. MSD draagt daaraan bij. Vanaf het moment dat de pandemie uitbrak werken we mee aan mogelijke oplossingen. Snelheid mag nooit ten koste gaan van veiligheid en effectiviteit, maar we willen wel continu versnellen, ook door samen te werken. Eerder deden we dat rondom ons ebolavaccin met overheden en andere partners. En ook nu moet ons dat lukken.
Samenwerking is ook cruciaal nu de rest van de zorg door de aanhoudende coronacrisis onder druk staat. Als geneesmiddelenbedrijven dragen we al samenwerkend bij aan de continuïteit van zorg en het beperken van deze crisis, met concrete programma’s gericht op 1) betere toegang tot zorg, 2) het ondersteunen van zorgprofessionals, en 3) de juiste zorg op de juiste plek. Ik ervaar de inzet en passie die we daarbij tonen, als kenmerkend voor onze mooie en onmisbare Nederlandse innovatieve geneesmiddelensector.
De vitaliteit van die sector is nu al van onschatbare waarde, maar de potentie ervan is volgens mij nog veel groter, als alle stakeholders in de Nederlandse gezondheidszorg zich gezamenlijk achter dit verbindende doel scharen. Vrijwel nergens ter wereld is er een vergelijkbaar hoge concentratie van geneesmiddelenbedrijven en onderzoekers in zo’n klein geografisch gebied. Van die uitgangssituatie moeten we de vruchten plukken. Mik op investeren en stimuleren, als bedrijven én als land. Samen sterk!
Als MSD-directeur weet ik dat wij wij veel investeren in onze Nederlandse locaties. Van vaccins in Haarlem en onze locaties in Oss, tot diergezondheid in Boxmeer, en nog veel meer. Zo bevorderen we hoogwaardige productie en dragen we bij aan meer werkgelegenheid. Terwijl het aantal werklozen toeneemt, hebben we bij MSD nu meer dan 100 vacatures en we verwachten er nog meer. En we investeren in het splitsen van ons portfolio, waardoor de naam Organon terugkeert in Nederland en er straks twee sterke geneesmiddelenbedrijven zijn in plaats van één.
Samenwerking neemt obstakels weg en brengt oplossingen dichterbij. Zo’n obstakel is dat veel van onze geneesmiddelen en beschermende materialen uit China of India komen. We hebben dit jaar kunnen zien hoe dat onze kwetsbaarheid vergroot. Productie- en distributieproblemen daar, kunnen leiden tot tekorten en onzekerheden hier.
Dat kan anders. Alle ingrediënten voor een bloeiende biotech- en geneesmiddelensector zijn aanwezig in ons land. Maar we benutten nog lang niet alle kansen. Om die reden hebben we als sector het achtpluntenplan ‘Nederland als medicijnhub’ opgesteld en overhandigd aan staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken.
Nederland heeft veel te bieden aan geneesmiddelenbedrijven. Onze centrale ligging binnen Europa, goed en kundig personeel, veel kennis over de productie en het transport van geneesmiddelen. Bovendien hebben we, met de aanwezigheid van EMA en het Europees Octrooibureau, belangrijke Europese instellingen in ons land. En dus zeggen we tegen de overheid: ‘garandeer langjarig commitment’ en ‘durf concurrerend te zijn’. Dat zijn twee van onze acht aanbevelingen.
Schatten we onze innovatiekracht wel op de juiste waarde? Kijken we wel voldoende naar wat geneesmiddelen en vaccins opleveren, zowel medisch als economisch? Laten we, zoals Mona Keijzer in haar reactie op het achtpuntenplan zei, ‘er samen de schouders onder zetten’. Zo maken we onze vitale geneesmiddelensector in Nederland nog sterker én toekomstbestendiger. Als dat lukt en het coronavirus bleek de beslissende wake-up-call, dan komt er toch nog iets goeds voort uit deze gezondheidsramp. En dat komt uiteindelijk ten goede aan de volksgezondheid in Nederland en daarbuiten.
Samenwerking tussen bedrijven, onderzoeksinstituten, overheden en andere (zorg)partners is belangrijker dan ooit.
Ben Lucas
Managing Director van MSD Nederland
