De laatste tijd zijn kankergeneesmiddelen om verschillende redenen vaak in het nieuws. Bijvoorbeeld omdat er voor patiënten in Nederland minder medicijnen beschikbaar zijn dan in de landen om ons heen. Of omdat zij steeds langer moeten wachten op toegang tot de middelen die wel beschikbaar komen. Ook de kosten van kankermedicijnen zijn regelmatig onderwerp van gesprek, zoals onlangs in een uitzending van Nieuwsuur en een artikel van Follow the Money. Daarin gaat het onder meer over initiatieven om de uitgaven aan een immuuntherapie van MSD te verlagen, bijvoorbeeld door patiënten een lagere dosering te geven.
Standpunt MSD
MSD is al langere tijd op de hoogte van initiatieven om patiënten te behandelen met een lagere dosering dan het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) heeft goedkeurd. Deze ontwikkeling baart ons ons om een aantal redenen zorgen.
Een eerste zorg is dat patiënten minder medicatie krijgen dan officieel voldoende werkzaam en veilig is bevonden. De standaarddosering is door het EMA goedgekeurd na grootschalig klinisch onderzoek. Tot op heden zijn er geen nieuwe gegevens die met de originele onderzoeksresultaten kunnen worden vergeleken. Er kan dus niet onomstreden worden aangetoond dat lagere doseringen zowel veilig als voldoende werkzaam zijn. Daarmee is het risico dat patiënten geen effectieve behandeling krijgen, aanwezig.
Een andere zorg is dat de inzet van een lagere dosering mogelijk niet altijd wordt besproken met patiënten. Patiënten zouden altijd moeten worden geïnformeerd wanneer zij een dosering krijgen die niet wetenschappelijk is vastgesteld, zodat zij hiermee kunnen instemmen volgens het principe van samen beslissen. Dit kan het verschil maken tussen goede, passende zorg, en zorg waar mensen niet bewust voor gekozen hebben. Of zelfs niet helemaal achterstaan.
MSD ontwikkelt innovatieve geneesmiddelen voor patiënten die daar baat bij hebben. Dat gebeurt altijd op solide wetenschappelijke basis. MSD staat dan ook positief ten opzichte van wetenschappelijk onderzoek naar gepast gebruik. Met zogenaamde ‘real world data’ krijgen we meer inzicht in hoe onze medicijnen het leven van patiënten daadwerkelijk verbeteren, ook na behandeling. Dat is in het belang van patiënten, behandelaren, geneesmiddelenontwikkelaars, betalers en de maatschappij als geheel. De verzameling van die gegevens moet wel op een wetenschappelijk verantwoorde manier gebeuren. Kostenbesparing mag echter nooit een reden zijn om risico’s te nemen met de gezondheid van patiënten.
Tot slot herkennen wij ons niet in het geschetste beeld in sommige berichten. MSD maakt zich zorgen om de aannames en drijfveren achter initiatieven om lager te doseren en met name over de patiënten waar het om gaat. Sinds wij op de hoogte zijn van deze wijze van doseren, hebben wij getracht het gesprek hierover aan te gaan met betrokken partijen. Onze opstelling op dit punt is kritisch, stevig én constructief, omdat wij graag een goede dialoog willen voeren in het belang van patiënten. Want ondanks ieders goede intenties blijft MSD van mening dat tot op heden niet onomstreden kan worden aangetoond dat lagere doseringen veilig én voldoende werkzaam zijn.