Siham heeft diabetes, net als veel van haar vrienden en familieleden
Vijf jaar geleden kreeg Siham Lagrini de diagnose diabetes. “Wat doe je tijdens ramadan als je diabetes hebt, vasten of niet? Met familie en vrienden praten we daar veel over, zeker rond deze tijd van het jaar.”
Voor Siham en haar familie en vrienden is de ramadan-periode ieder jaar één van de hoogtepunten van het jaar. “Het is een extra gezellige tijd en ik voel me vaak ook beter. Ook mijn kinderen hebben meer energie, bijvoorbeeld bij het voetballen. Alsof Allah ons meer kracht geeft.”
“De ramadan is nu, in de negende maand van de islamitische kalender. Die rekent met maanmaanden van 29 of 30 dagen. Een islamitisch jaar heeft daardoor gemiddeld maar 354 dagen en de ramadan valt dus ieder jaar wat eerder dan het jaar ervoor. Overal ter wereld vasten moslims nu tussen zonsopkomst en zonsondergang. En vasten betekent (o.a.) geen eten, geen drinken én geen medicatie.”
“Ben je volgens ons geloof gezond en volwassen, dan is vasten verplicht. Maar ben je ernstig of chronisch ziek, bijvoorbeeld door diabetes, dan krijg je een vrijstelling.”
Bloedsuikerspiegel
“Een jaar of vijf geleden was mijn man ernstig ziek en dat gaf veel stress. Ik had last van trillende handen, zweten en duizeligheid. De dokter controleerde m’n bloed en zei dat mijn klachten werden veroorzaakt door een te lage bloedsuikerspiegel. Ik bleek een milde vorm van diabetes te hebben.”
“Opeens was ik diabetespatiënt, net zoals mijn man, mijn beide ouders in Marokko, de buurvrouw en vele andere vrienden en kennissen, dichtbij en ver weg. Sindsdien slik ik dagelijks medicijnen en ga ik om de paar maanden in onze huisartsenpraktijk voor controle langs bij de Praktijkondersteuner Diabetes (POD). Met dank aan de medicatie en haar adviezen – veel wandelen, goed opletten wat ik eet – heb ik bijna nooit meer klachten. Alleen soms een beetje dorst…”
“Een week voordat de ramadan begon was ik weer bij de POD. En gelukkig gaf zij aan, net als ieder jaar tot nu toe, dat ik zonder problemen kon gaan vasten. Mijn man heeft iets meer gezondheidsklachten dan ik, maar ook hij heeft groen licht van de POD en kan dus gewoon vasten tijdens ramadan.”
“Maar voor mijn buurvrouw en mijn moeder en vader is het heel anders. Zij zijn te ziek, kunnen flauwvallen en moeten dagelijks insuline injecteren. Op advies van de dokter vasten zij dus niet. In plaats daarvan geven zij elke dag wat geld aan armere mensen. Soms wat meer, soms wat minder, afhankelijk van wat ze kunnen missen…”
Praat erover
“Wat doe je tijdens ramadan als je diabetes hebt, vasten of niet? Met familie en vrienden praten we daar veel over, zeker rond deze tijd van het jaar. Voor ons is het antwoord duidelijk. Voel je je niet goed, dan moet je gewoon eten en je medicatie krijgen. We zijn ons bewust van de risico’s en maken de juiste keuze, altijd in goed overleg met de dokter. En ook de imam staat achter die keuze. Altijd.”
“Maar voor anderen is de beslissing soms moeilijker, dat weet ik ook. Wat zij het beste kunnen doen? Erover praten met een dokter die verstand heeft van diabetes en die daarnaast ook goed begrijpt hoe de vork voor moslims tijdens ramadan precies in de steel zit!”